سوالات بسیار زیادی مبنی بر این که خرید و فروش و معاملات ارز های دیجیتالی حرام است مطرح می باشد که افراد پاسخ های آن ها را نمی دانند. مراجع عظام تقلید در این باره نظرات مختلفی را ارائه می دهند و نظرات آن ها با یک دیگر تفاوت هایی دارد. در این مقاله می خواهیم هر آن چه که با حکم شرعی ارز های دیجیتالی مرتبط می باشد را برای شما مطرح کرده و نظرات مراجع مختلف را در اینباره بیان کنیم. در ادامه می توانید با مطالعه این پست از اطلاعات جامع و کاملی درباره ارز های دیجیتالی بهره مند شوید.
ارز دیجیتال حرام است یا حلال؟
امروزه که بازار ارز هخای دیجیتالی داغ است و افراد زیادی در آن فعالیت می کنند، سوال های زیادی در رابطه با ارز های دیجیتالی به وجود می آید. یکی از مهم ترین سوالاتی که بیشتر افراد می پرسند این است که آیا استفاده از ارز های دیجیتالی و خرد و فروش آن ها حلال است؟ یا از نظر مراجع تقلید حرام اعلام شده است؟ نظرات مختلفی در این باره وجود دارد و باید اصول چهار گانه معاملات را در رابطه با احکام فقهی بیت کوین و سایر رمز ارز ها مد نظر داشته باشیم. مراجع تقلید به صورت کلی بررسی می کنند که استفاده از ارز های دیجیتالی باعث نفع یا ضرر ما می گردد و یا این که خرید و فروش رمز ارز های دیجیتالی ربا محسوب می شود؟
برخی از مراجع تقلید این گونه عنوان می کنند، به دلیل این که استفاده از ارز های دیجیتالی طبق قوانین کشور بوده و چارچوب قوانین در آن حفظ می گردد، خرید و فروش آن ها هیچ موردی نداشته و کاملا جایز می باشد. در مقابل آن ها برخی دیگر این عقیده را دارند به علت این که تا به حال سوالات و ابهاماتی که درباره رمز ارز ها مطرح شده حل نشده است و هنوز ابهامات زیادی در این باره وجود دارد، پس معاملات آن ها به هیچ عنوان جایزه نبوده و حرام می باشد. در این میان نظری که اهل سنت درباره خرید و فروش ارز های دیجیتالی دارند این است که استفاده از آن ها مانند قمار می باشد و به هیچ عنوان جایز نیست.
درباره اصول معاملات در اسلام قاعده لاضرر و لا ضرار مطرح می باشد. این قاعده به آن معنا است که طرف یا طرفین در معاملات نباید به هیچ عنوان متوجه زیان شوند. با توجه به این که درباره قیمت های ارز دیجیتالی بهتر از سایر کالا ها در جهان مشخص می باشد و به وسیله عرضه و تقاضا قیمت آن تعیین می گردد، پس نمی تواند متوجه ضرر و زیان فردی باشد که از قیمت اطلاعات کافی دارد، در غیر این صورت شرط غرر در معامله برقرار خواهد شد.
چرا ارز دیجیتال قمار است؟
سومین مرد ثروتمند جهان، وارن بافت در رابطه با خرید و فروش بیت کوین ها و سایر ارز های دیجیتالی این طور عنوان می کند که معاملات بیت کوین، بیشتر از این که یک سرمایه گذاری به حساب بیاید، نوعی قمار محسوب می شود. این مرد اضافه می کند که بازار ارز های دیجیتالی نوسانات قیمت زیادی داشته و عمدتا بدون قانون گذاری می باشد. در این صورت هر کسی که به سرمایه گذاری در این عرصه دل خوش کند باید برای از دست رفتن همه دارایی و اندوخته اش خود را آماده کند. به زبان ساده تر منظور این شخص این است زمانی که شما ارز های دیجیتالی را می خرید و پول خود را در آن زمینه سرمایه گذاری می کنید، این امکان وجود دارد که سرمایه شما بیشتر شود و در مرحله بعد، مقدار بیشتری را سرمایه گذاری کنید.
در مقابل این امکان نیز وجود دارد که با پایین آمدن قیمت بیت کوین، دارایی شما نیز کاهش پیدا کند. پس بنابراین می توان به این نتیجه رسید که خرید و فروش ارز های دیجیتالی نمی تواند معامله و یا سرمایه گذاری محسوب شود و بیشتر شبیه به قمار می باشد. بافت در ادامه صحبت هایش می گوید که وقتی شما مقدار پولی را سرمایه گذاری می کنید، انتظار این را دارید که اصل پول به همراه سود آن به شما برگردانده شود. در حالی که در ارز های دیجیتالی این مورد مطرح نمی باشد و باید امیدوار باشید که نفر بعدی پول بیشتری را برای برداشتن بیت کوین های شما هزینه کند.
با این که این روز ها قیمت بیت کوین به مقدار زیادی افزایش یافته است اما وارن بافت اعتقاد دارد که ارز های دیجیتالی سرنوشت بدی را خواهند داشت. یکی از بزرگ ترین مسائلی که این روز ها مطرح می باشد این است که مراجع اهل سنت به علت این که در استخراج رمز ارز ها نمی دانید هر لحظه چه مقدار ارز استخراج می شود و چه مقدار جایزه دریافت می نمایید، این مسئله را قمار و حرام می دانند.
حکم شرعی معامله ارز های دیجیتال از نگاه مراجع مختلف
یکی از مهم ترین مسائلی که امروزه مطرح می باشد حلال یا حرام بودن ارز های دیجیتالی است. در این باره مراجع نظرات مختلفی را دارند که در این قسمت می خواهیم به برخی از آن ها اشاره کرده و توضیحات مختصری از آن را به شما ارائه دهیم.
حکم شرعی خرید و فروش ارز دیجیتال از نظر آیت الله دیجیتال سیستانی
بنا به حکم شرعی آیت الله العظمی سیستانی، خرید و فروش ارز های دیجیتالی به علت این که نوعی قمار محسوب می شود و مشخص نیست که چه مقدار سود به دست ما می رسد، حرام بوده و جایز نمی باشد. وی فعالیت ذکر شده را به هیچ عنوان توصیه نکرده و اجازه خرید و فروش آن ها را به مقلدانش نمی دهد.
حکم خرید و فروش ارز دیجیتال از نظر آیت الله مکارم شیرازی
بر اساس نظر آیت الله مکارم شیرازی خرید و فروش ارز های دیجیتالی به علت این که در این مورد هنوز سوالات و ابهامات زیادی وجود دارد، جایز نبوده و حرام اعلام شده است. وی معتقد است به این دلیل که مقدار سود آوری از این ارز ها به طور دقیق مشخص نیست، نوعی قمار محسوب می شود و استفاده از آن ها و جایز نمی باشد.
حکم شرعی خرید و فروش ارز دیجیتال از نظر آیت الله صافی گلپایگانی
آیت الله صافی گلپایگاینی نظر خود را در رابطه با ارز های دیجیتالی این گونه عنوان می کند که بیت کوین هیچ گونه مالیتی ندارد و نمی تواند خرید و فروش شود، اما اگر آن را به فرد غیر مسلمانی واگذار کنید و در مقابل آن مقداری پول را دریافت نمایید، هیچ موردی از نظر شرعی و دینی نخواهد داشت.
حکم شرعی خرید و فروش ارز دیجیتال از نظر آیت الله نوری همدانی
آیت الله العظمی نوری همدانی در خصوص معاملات ارز های دیجیتالی این طور عنوان می کند که ورود به این عرصه به صورت کلی دارای اشکال بوده و جایز نمی باشد. وی عقیده دارد که منبع درآمد دقیق ارز های دیجیتالی مشخص نمی باشد و به همین علت خرید و فروش آن ها حرام است.
حکم شرعی خرید و فروش ارز دیجیتال از نظر آیت الله وحید خراسانی
نظر آیت الله وحید خراسانی درباره خرید و فروش ارز های دیجیتالی این است که معاملات آن ها به صورت کامل باطل بوده و ورود به عرصه ارز های دیجیتالی به هیچ عنوان جایز نمی باشد.
حکم شرعی خرید و فروش ارز دیجیتال از نظر آیت الله شبیری زنجانی
آیت الله شبیری زنجانی نظر خود را در خصوص خرید و فروش ارز های دیجیتالی این گونه عنوان می کند به علت این که معاملات بیت کوین و ارز های دیجیتالی در چارچوب قوانین کشور بوده و در ایران جرم محسوب نمی شود، بنابراین هیچ موردی نداشته و کاملا جایز می باشد. اگر چنان چه خرید و فروش رمز ارز های دیجیتالی نوعی مفسده اقتصادی محسوب شود، در این صورت معاملات آن ها حرام شمرده می شود.
آیا از دید اهل سنت ارز دیجیتال حرام است؟
بر اساس نظری که مراجع تقلید اهل سنت دارند، استفاده از ارز های دیجیتالی را به نوعی قمار می دانند. آن ها این عقیده را دارند به علت این که در خرید و فروش و معاملات ارز های دیجیتالی، امکان دارد اصل پول و سود آن به شما برگردانده نشود، قمار محسوب شده و بهتر است این کار انجام نگیرد. به همین علت استفاده از ارز های دیجیتالی را به کلی حرام دانسته و ورود به این عرصه را جایز نمی دانند. برخی دیگر از علما و مراجع اهل سنت به علت این که مشخص نیست درآمد ارز های دیجیتالی از کجا تامین می شود و مقدار سود دهی آن به صورت دقیق مشخص نمی باشد، استفاده و خرید و فروش از آن را جایز ندانسته و ورود به این عرصه را به صورت کلی حرام می دانند.
کدام مراجع ارز دیجیتال را حرام نمی دانند؟
مراجع تقلید شیعه نظرات مختلفی را در رابطه با ارز های دیجیتالی دارند. برخی از آن ها خرید و فروش رمز ارز های دیجیتالی را حلال دانسته اما برخی دیگر معاملات در این عرصه را حرام می دانند. مراجعی مانند آیت الله صافی گلپایگانی تحت شرایطی خاص، معاملات رمز ارز ها را حلال می دانند. از دیگر مراجعی که خرید و فروش ارز های دیجیتالی را حلال می دانند می توان به آیت الله شبیری زنجانی اشاره کرد. وی به علت این که ارز های دیجیتالی طبق قوانین کشور می باشد، خرید و فروش آن ها را حلال و جایز می داند. در این میان مرجعی مانند آیت الله خامنه ای نظری را درباره ارز های دیجیتالی مطرح نکرده است.
چرا ارز های دیجیتال همواره با انتقاد در این زمینه همراه بوده است؟
ارز های دیجیتالی از ابتدای ورود به جهان، همواره با انتقادات بسیاری روبرو بوده اند. بسیاری از افراد معتقد هستند که رمز ارز های دیجیتالی به منظور کلاهبرداری های کلان از مردم به وجود آمده و امکان ریزش قیمت های آن ها بسیار وجود دارد. البته این عقیده به نظر درست می رسد و در روز های اخیر شاهد ریزش قیمت های زیادی از
ها و سایر ارز های دیجیتالی بوده ایم. علاوه بر این ها برخی از افراد اعتقاد دارند که خرید و فروش ارز های دیجیتالی، به نوعی قمار محسوب شده و معاملات آن ها مشکلات شرعی ایجاد می کند. به دلیل این که بسیاری از مراجع نیز معاملات در این عرصه را حرام می دانند، انتقادات بسیاری در این زمینه مطرح شده است. امروزه نیز ارز های دیجیتالی، در پی ممنوع اعلام کردن کشور چین برای استخراج آن ها، دچار ریزش شدید قیمت ها شده و انتقادات زیادی را با خود به همراه داشته است.
ارز دیجیتال بیت کوین حرام است؟
همان طور که پیش تر نیز بیان کردیم، خرید و فروش ارز های دیجیتالی طبق نظری که بیشتر مراجع تقلید دارند، حرام اعلام شده است. این فتوا ارتباطی با نوع ارز دیجیتالی نداشته و همه آن ها را شامل می شود. البته طبق نظر مراجعی مانند آیت الله العظمی شبیری زنجانی، به دلیل این که معاملات رمز ارز های دیجیتال طبق قوانین کشور می باشد، خرید و فروش آن ها موردی نداشته و کاملا جایز می باشد. البته مرجعی مانند آیت الله صافی گلپایگانی نیز نظر خود را این گونه بیان می کند که می توان بیت کوین ها را به فردی غیر مسلمان واگذار کرده و در ازای آن مبلغی را دریافت نمایید. طبق نظر این مرجع در این صورت معاملات بیت کوین ها موردی نداشته و حلال می باشد.
آیا ارز های دیجیتال ارزان حرام است؟
افرادی که وارد بازار ارز های دیجیتالی می شوند سوالات زیادی در خصوص رمز ارز ها برایشان به وجود می آید. یکی از سوالاتی که این افراد می پرسند این است که آیا ارز های دیجیتالی ارزان نیز می تواند حرام باشد؟ آیا حلال یا حرام بودن ارز های دیجیتالی ارتباطی به ارزانی یا گرانی آن ها دارد؟ پاسخی که مراجع به همه این سوالات می دهند این است که، ارز های دیجیتالی ارتباطی به نوع آن نداشته و به ارزان یا گران بودن آن ها ربطی نخواهد داشت. فتوایی که آن ها برای ارز های دیجیتالی داده اند، شامل همه رمز ارز های دیجیتالی بوده و هیچ گونه ارتباطی به نوع آن نخواهد داشت.
سوالات متداول
کدام یک از علمای اهل شیعه استفاده و خرید و فروش از ارز های دیجیتالی را حلال و جایز می داند؟ در میان مراجع تقلید شیعه آیت الله العظمی شبیری زنجانی از مراجعی می باشد که در صورت نبودن مفسده اقتصادی ارز های دیجیتالی، آن ها را حلال و جایز می داند.
آیا استفاده از ارز های دیجیتالی می تواند قمار محسوب شود؟ بر اساس نظری که بیشتر مراجع شیعه و علمای اهل سنت دارند، استفاده از ارز های دیجیتالی به نوعی می تواند قمار به حساب آید.
نظر رهبری در رابطه با بیت کوین و ارز های دیجیتالی چه می باشد؟ تا به حال نظری از آیت الله سید علی خامنه ای، در خصوص ارز های دیجیتالی منتشر نشده است، اما ایشان مقلدانش را به سایر مراجع اعلم تر ارجاء داده و به صورت کامل خرید و فروش ارز ها را حلال یا حرام نمی داند.
آیا اهل سنت استفاده از بیت کوین و ارز های دیجیتالی را حرام می داند؟ بر اساس نظری که علمای اهل سنت دارند، معاملات و خرید و فروش ارز های دیجیتالی نوعی قمار محسوب شده و حرام می باشد.
از نظر آیت الله هاشمی شاهرودی، خرید و فروش و معاملات ارز های دیجیتالی جایز می باشد؟ آیت الله هاشمی شاهرودی نظر خود را در رابطه با بیت کوین و ارز های دیجیتالی این طور عنوان می کند به علت ابهامات زیاد در این عرصه، استفاده و خرید و فروش آن ها جایز نبوده و حرام می باشد.
آیا حرام بودن ارز های دیجیتالی به ارزان یا گران بودن آن ها نیز مربوط می باشد؟ در حالت کلی برخی از مراجع تقلید، استفاده از ارز های دیجیتالی و بیت کوین ها را حرام می دانند و این موضوع ربطی به ارزان یا گران بودن آن ها ندارد.
به چه دلیل برخی از مراجع تقلید ارز های دیجیتالی را نوعی قمار می دانند؟ نظر بیشتر مراجع تقلید بر این است به این دلیل این که در سرمایه گزاری ارز های دیجیتالی، امکان دارد که همان مقدار پول و یا سود آن را نتوانید دریافت نمایید، معاملات در این عرصه قمار محسوب می شود.
کدام مراجع خرید و فروش بیت کوین و سایر رمز ارز های دیجیتالی را حرام می دانند؟ همان طور که در متن بالا به صورت کامل توضیح دادیم برخی از مراجع عظام تقلید مانند آیت الله مکارم شیرازی، وحید خراسانی، صافی گلپایگانی و آیت الله سیستانی، معاملات در عرصه ارز های دیجیتالی را جایز ندانسته و آن را حرام اعلام کرده اند.
آیت الله صافی گلپایگانی در چه صورتی استفاده از ارز های دیجیتالی را حلال می داند؟ آیت الله صافی گلپایگانی، نظر خود را در خصوص ارز های دیجیتالی این گونه بیان می کند: با توجه به این که بیت کوین مالیتی ندارد، اگر آن را به فرد غیر مسلمانی واگذار کرده و در عوض آن مقداری پول دریافت نمایید، خرید و فروش آن جایز و حلال می باشد.
اگر ارز های دیجیتالی در چارچوب قوانین کشور باشند، معاملات آن ها جایز می باشد؟ طبق نظری که برخی از علمای مراجع شیعه دارند، به این دلیل که خرید و فروش ارز های دیجیتال و بیت کوین طبق قوانین کشور می باشد، معاملات آن ها جایز می باشد.
در حالت کلی استفاده از ارز های دیجیتالی حلال می باشد؟ همان طور که در متن بالا توضیح دادیم، در این باره نظرات متفاوتی وجود دارد، برخی از مراجع آن ها را حلال و برخی دیگر آن ها را حرام می دانند.
آیا ماین کردن ارز های دیجیتالی به وسیله ماینر ها نیز حرام می باشد؟ همه مراجع عظام تقلید، به دلیل این که ماینر ها مصرف برق و انرژی زیادی داشته و در چارچوب قوانین کشور نمی باشد، استفاده از آن ها را حرام می دانند.
آیا همه انواع ارز های دیجیتالی حرام می باشد، یا بسته به نوع آن ها فتوای متفاوتی می توان داد؟ فتوای مراجع ارتباطی به نوع ارز های دیجیتالی ندارد و همه آن ها را مانند یک دیگر می دانند.
نظر وارن بافت، سومین مرد ثروتمند جهان، در رابطه با قمار بودن بیت کوین ها چیست؟ وی نظر خود را در رابطه با بیت کوین ها این گونه بیان می کند: به علت این که ممکن است در سرمایه گذاری روی ارز های دیجیتالی پول شما کم یا زیاد شود، استفاده از آن ها به نوعی قمار محسوب می شود.
آیت الله مکارم شیرازی، به چه دلیل ارز های دیجیتالی را حرام می داند؟ وی اعتقاد دارد در راستای ارز های دیجیتالی، هنوز سوالات و ابهامات زیادی وجود داشته و به همین دلیل معاملات در این عرصه حرام می باشد و آن را جایز نمی داند.